[ Pobierz całość w formacie PDF ]
Angielskie czasowniki nieregularne (irregular verbs)
Jednym z możliwych podziałów angielskich czasowników nieregularnych jest wyróżnienie pięciu grup ze względu na zakres nieregularności. Podział taki, choć niestandardowy z punktu widzenia teorii językoznawczych, jest pomocny w nauce ? poznając nowy czasownik, należy jedynie zapamiętać, do której z przedstawionych w poniższych tabelach grup należy.
Czasowniki poprzedzone znakiem % mają, oprócz form podanych poniżej, także formy regularne (czyli z końcówką "-ed"), które używane są wymiennie z nieregularnymi, np. czasownik "broadcast" ['broe:d?ka:st] 'nadawać' może być użyty w konstrukcjach czasu przeszłego i imiesłowowych jako "broadcast" ['broe:d?ka:st] lub "broadcasted" ['broe:d?ka:stId], a czasownik "learn" [le:n] 'uczyć się' przyjąć może formy "learnt" [le:nt] lub "learned" [le:nd]. Czasami formy regularne i nieregularne różnią się nieco znaczeniem (uwagi na ten temat podane są przy poszczególnych czasownikach).
Jeśli czasownik poprzedzony jest znakiem &, oznacza to, iż mamy do czynienia z formami alternatywnymi (zazwyczaj rzadziej używanymi od form tego samego czasownika nieopatrzonych znakiem &). Różnice tego typu mają często charakter geograficzny, np. mogą być związane z odrębnością brytyjskiej i amerykańskiej odmiany języka angielskiego.
Przy formach czasowników podana jest ich wymowa.
I. Czasowniki, których trzy podstawowe formy (bezokolicznik, czas przeszły oraz imiesłów bierny) są różne.
(uwaga: zapis wymowy ma charakter jedynie przybliżony, z uwagi na konieczność użycia zwykłej czcionki)
Bezokolicznik Czas przeszły Imiesłów bierny Znaczenie "arise" [oe?raIz] "arose" [oe?roeuz] "arisen" 'wstawać' "awake" [oe?weIk] (patrz też: "awake" w grupie IV) "awoke" [oe?woeuk] "awoken" 'obudzić' "be" [bi:] "was" [woez], "were" [we:] "been" [bi:n] 'być' "bear" [beoe] "bore" [boe:] "borne" [boe:n] 'nosić' "bear" [beoe] "bore" [boe:] "born" [boe:n] 'rodzić' "beget" [bI?get] "begot" [bI?got] "begotten]tgb" [ 'zrodzić' "begin" [bI?gIn] "began" [bI?gaen] "begun" [bI?gan] 'zacząć' "bid" [bId] (patrz też: "bid" w grupie V) "bade" [beId] "bidden" ['bIdn] 'rozkazać, wzywać do czegoś' (formy podane w grupie I używane są w innym znaczeniu niż formy czasownika "bid" z grupy V) "bite" [baIt] (patrz też: "bite" w grupie IV) "bit" [bIt] "bitten" ['bItn] 'gryzć' "blow" [bloeu] "blew" [blu:] "blown" [bloeun] 'dmuchać' "break" [breIk] "broke" [broeuk] "broken" [broeukoen] 'łamać' "chide" [tszaId] "chid" [tszId] "chidden" ['tszIdn] 'łajać' "choose" [tszu:z] "chose" [tszoeuz] "chosen" ['tszoeuzn] 'wybrać' & "crow" [kroeu] "crew" [kru:] (forma "crew" jest rzadko używana; najczęściej spotyka się formy regularne) "crowed" [kroeud] 'piać' "dive" [daIv] (w brytyjskiej odmianie angielskiego czasownik ten jest regularny ? formy czasu przeszłego i imiesłowu biernego to "dived") "dove" [douv] "dived" [daIvd] 'nurkować' "do" [du:] "did" [dId] "done" [dan] 'robić' "draw" [droe:] "drew" [dru:] "drawn" [droe:n] 'rysować' "drink" [drInk] "drank" [draenk] "drunk" [drank] 'pić' "drive" [draIv] "drove" [droeuv] "driven" ['drIvn] 'kierować' "eat" [i:t] "ate" [et] lub [eIt] "eaten" ['i:tn] 'jeść' "fall" [foe:l] "fell" [fel] "fallen" [foe:loen] 'spadać' "fly" [flaI] "flew" [flu:] "flown" [floeun] 'latać' "forbear" [foe?beoe] "forbore" [foe?boe:] "forborne" [foe?boe:n] 'wstrzymywać się' "forbid" [foe?bId] "forbade" [foe?beId] "forbidden]dbf" [ 'zakazać' & "forbid" [foe?bId] "forbad" [foe?baed] (forma ta typowa jest przede wszystkim dla amerykańskiej odmiany angielskiego) "forbidden]dbf" [ 'zakazać' "forget" [foe?get] "forgott]" [foe?g "forgottentn]" [foe?g 'zapomnieć' "forsake" [foe?seIk] "forsook" [foe?suk] "forsaken" [foe?seIkoen] 'porzucić' "freeze" [fri:z] "froze" [froeuz] "frozen" ['froeuzn] 'zamarzać' & "get" [get] (patrz też: "get" w grupie IV) "gott]" [g "gottentn] (imiesłów bierny "" ['ggotten" jest charakterystyczny przede wszystkim dla amerykańskiej odmiany angielskiego) 'dostać' "give" [gIv] "gave" [geIv] "given" ['gIvn] 'dawać' "go" [goeu] "went" [went] "gonen]" [g 'iść' % "grave" [greIv] "graved" [greIvd] "graven" ['greIvn] 'wyryć' (czasownik ten jest bardzo rzadko używany; najczęściej spotykaną jego formą jest imiesłów bierny "graven" w przymiotnikowym znaczeniu 'wyryty, wycięty' o wyobrażeniach, figurkach ? słowo o zabarwieniu książkowym) "grow" [groeu] "grew" [gru:] "grown" [groeun] 'rosnąć' % "hew" [hju:] "hewed" [hju:d] "hewn" [hju:n] 'rąbać' "hide" [haId] (patrz też: "hide" w grupie IV) "hid" [hId] "hidden" ['hIdn] 'schować' "know" [noeu] "knew" [nju:] "known" [noeun] 'wiedzieć' % "lade" [leId] "laded" [leIdId] "laden" ['leIdn] 'ładować' (czasownik "lade" ma wyrazne zabarwienie formalno-poetyckie; jego imiesłów bierny "laden" używany jest jako przymiotnik znaczący 'obładowany, uginający się pod ciężarem czegoś', np. "laden with presents" 'obładowany prezentami' "lie" [laI] "lay" [leI] "lain" [leIn] 'leżeć' % "melt" [melt] "melted" ['meltId] "molten" [moeultoen] (formy "molten" używa się wyłącznie przy opisywaniu stopionych metali lub skał ? występuje ona przy tym najczęściej jako przymiotnikowe określenie rzeczownika, np. "molten metal" 'stopiony metal') 'topić' "mow" [moeu] "mowed" [moeud] "mown" [moeun] 'kosić' % "prove" [pru:v] (czasownik ten jest nieregularny tylko w amerykańskiej odmianie języka angielskiego) "proved" [pru:vd] "proven" ['pru:vn] 'jechać' "ride" [raId] "rode" [roeud] "ridden" ['rIdn] 'jechać' "ring" [rIn] "rang" [raen] "rung" [ran] 'dzwonić' "rise" [raIz] "rose" [roeuz] "risen" ['rIzn] 'jechać' "rive" [raIv] "rived" [raIvd] "riven" ['rIvn] 'rozłupywać' % "saw" [soe:] (w amerykańskiej odmianie angielskiego jest to czasownik regularny) "sawed" [soe:d] "sawn" [soe:n] 'piłować' "see" [si:] "saw" [soe:] "seen" [si:n] 'widzieć' % "sew" [soeu] "sewed" [soeud] "sewn" [soeun] 'szyć' "shake" [szeIk] "shook" [szuk] "shaken" [szeIkoen] 'trząść' % "shear" [szIoe](formy regularne "sheared" są częściej używane) "shore" [szoe:] "shorn" [szoe:n] 'strzyc' % "show" [szoeu] "showed" [szoeud] "shown" [szoeun] 'pokazać' "shrink" [szrInk] "shrank" [szraenk] "shrunk" [szrank] 'kurczyć się' & "shrink...
[ Pobierz całość w formacie PDF ] zanotowane.pldoc.pisz.plpdf.pisz.plrumian.htw.pl
|